Η φετινή ανασκαφή στο μινωικό ανάκτορο των Αρχανών στην Κρήτη έφερε στο φως μια σημαντική και σπάνια αρχαιολογική ανακάλυψη. Η αρχαιολόγος δρ Έφη Σαπουνά-Σακελλαράκη και η ομάδα της αποκάλυψαν ένα μοναδικό Ιερό Πύλης, το οποίο βρέθηκε για πρώτη φορά σε μινωικό ανάκτορο, ενισχύοντας την κατανόηση μας για τη θρησκευτική και πολιτιστική σημασία του χώρου αυτού. Το εύρημα αυτό προσθέτει νέες πτυχές στην εικόνα του τριώροφου κτηρίου που είχε κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη του Μινωικού πολιτισμού, παράλληλα με την Κνωσό.
Το Ιερό Πύλης βρέθηκε έξω από την κύρια είσοδο του ανακτόρου, στο σημείο όπου είχαν ήδη αποκαλυφθεί τέσσερις βωμοί και δύο βραχίονες λίθινης κατασκευής εξέδρας. Η διάταξη των στοιχείων αυτών καταδεικνύει την έντονη θρησκευτική χρήση του χώρου, προσφέροντας μια νέα διάσταση στη μελέτη της μινωικής αρχιτεκτονικής και λατρείας. Σύμφωνα με την αρχαιολόγο, η ανακάλυψη αυτή αποτελεί σημαντική προσθήκη στην κατανόηση των μινωικών τελετουργιών, καθώς πρόκειται για την πρώτη φορά που εντοπίζεται τέτοιου είδους κατασκευή σε ανάκτορο της εποχής.
Στη φετινή ανασκαφή αποκαλύφθηκε επίσης μία πυραμιδοειδής βάση στην εξέδρα, προσθέτοντας στη βάση διπλού πελέκεως που είχε εντοπιστεί νωρίτερα. Πιθανή είναι και η ύπαρξη τρίτης βάσης, καθώς στον δυτικό βραχίονα βρέθηκαν αποσπασματικά τμήματα. Η αρχαιολογική ομάδα βρήκε επίσης τέσσερα χάλκινα αντικείμενα κάτω από μια λίθινη βάση, που πιθανώς αποτελούσαν συνδέσμους σε ξύλινο ξόανο, υποδηλώνοντας ότι ο άνω όροφος ενός δωματίου στα ανατολικά της αυλής είχε ιερό χαρακτήρα.
Οι ανασκαφές, υπό τη διεύθυνση της δρ Σαπουνά-Σακελλαράκη, αποκάλυψαν επίσης ενδιαφέροντα στοιχεία στο νότιο τμήμα του ανακτόρου. Μια αυλή 96 τετραγωνικών μέτρων ανασκάφηκε, με εντυπωσιακή επίχωση από ογκώδεις λίθους. Παρά την περιορισμένη παρουσία ευρημάτων από το επιφανειακό στρώμα, η ομάδα εντόπισε ένα κατεστραμμένο μυκηναϊκό στρώμα που επιβεβαιώνει ότι οι Μυκηναίοι επαναχρησιμοποίησαν και επισκεύασαν το ανάκτορο μετά την πτώση του μινωικού πολιτισμού.
Οι ανασκαφές στις Αρχάνες ξεκίνησαν τη δεκαετία του ’60 από τον σπουδαίο αρχαιολόγο Γιάννη Σακελλαράκη και συνεχίστηκαν από τη δρ Έφη Σαπουνά-Σακελλαράκη. Το ανάκτορο των Αρχανών είχε κεντρικό ρόλο στον μινωικό πολιτισμό, με ευρήματα που μαρτυρούν πολυτελή δωμάτια και εκτεταμένο δίκτυο διαδρόμων και θύρες, ενώ σημαντικά ήταν και τα πεσμένα κονιάματα με τοιχογραφίες που βρέθηκαν στους χώρους του.
Η φετινή ανασκαφή επιβεβαιώνει τη σημασία του μινωικού ανακτόρου των Αρχανών ως κεντρικό σημείο του πολιτισμού της Κρήτης, αποκαλύπτοντας νέες πτυχές της αρχιτεκτονικής και θρησκευτικής του χρήσης. Η αποκάλυψη της Ιεράς Πύλης προσθέτει έναν νέο κρίκο στην αλυσίδα της ιστορικής κατανόησης των Μινωιτών και της επιρροής τους στην περιοχή, ενώ οι ανακαλύψεις στα μυκηναϊκά στρώματα φωτίζουν την διαδοχή και αλληλεπίδραση των πολιτισμών αυτών στην Κρήτη.
Η έρευνα για την περίοδο του 2024 διεξήχθη από την Αρχαιολογική Εταιρεία με τη συνδρομή επιστημονικού προσωπικού, συμπεριλαμβανομένων των αρχαιολόγων δρ Πολίνα Σαπουνά-Έλλις, Δημήτρη Κοκκινάκου και Περσεφόνη Ξυλούρη.
© NotosOnline